1.Bệnh đau mắt đỏ là gì ?
Bệnh đau mắt đỏ (hay viêm kết mạc) là tình trạng mô trong suốt lót bề mặt bên trong mí mắt và lớp phủ bên ngoài mắt bị viêm đỏ. Người bệnh có thể bị đau mắt đỏ ở một hoặc cả hai mắt do virus, vi khuẩn, chất gây dị ứng và nhiều nguyên nhân khác gây ra.
Khi bị bệnh đau mắt đỏ, phần tròng trắng (bề mặt nhãn cầu) của người bệnh có màu hồng nhạt hoặc hơi đỏ, mí mắt sưng húp và rủ xuống. Mắt bị viêm có chất lỏng chảy ra hoặc đóng vảy trên lông mi hoặc mí mặt.
Đau mắt đỏ xảy ra ở mọi đối tượng gồm trẻ em, người trưởng thành, người già. Bệnh này xảy ra quanh năm, rất dễ lây và lan rộng thành dịch nhất vào khoảng thời gian chuyển từ mùa hè sang mùa thu.
2.Phân loại đau mắt đỏ
- Đau mắt đỏ do virus và vi khuẩn :Đau mắt đỏ thường đi kèm với cảm lạnh, nhiễm trùng đường hô hấp như đau họng. Biểu hiện của viêm kết mạc là ban đầu 1 bên mắt sẽ đỏ rồi sau đó lan truyền sang mắt còn lại trong thời gian ngắn. Khi bị mắt đỏ, sẽ có một chất dịch lỏng chảy ra trên khóe mắt, có thể làm mí mắt dính lại, rất dễ lây khi tiếp xúc trực tiếp hay gián tiếp với chất dịch của người bệnh. Bị mắt đỏ cũng có thể đi kèm với nhiễm trùng tai.
- Đau mắt đỏ do dị ứng :Cơ thể phản ứng với các chất gây dị ứng như phấn hoa hoặc các chất gây dị ứng. Đỏ mắt do dị ứng không lây nhiễm, thường cả hai mắt đều đỏ, ngứa dữ dội, chảy nước mắt, viêm mắt và kèm theo các triệu chứng dị ứng khác như ngứa mũi, hắt hơi, ngứa họng hoặc hen suyễn.
- Đau mắt do kích ứng :Vật thể lạ hoặc hóa chất dính vào mắt có thể gây kích ứng, làm chảy nước mắt và tiết chất dịch nhầy. Trường hợp này có thể hết trong một ngày. Nếu không thấy thuyên giảm tức là dị vật vẫn còn trong mắt hoặc bị xước giác mạc, màng che nhãn cầu (kết mạc)
3.Nguyên nhân gây ra bệnh đau mắt đỏ
-
Nhiễm khuẩn: Staphylococcus aureus, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumonia và Pseudomonas aeruginosa.
-
Dị ứng: Do nấm mốc, phấn hoa hay các chất gây dị ứng cho người bệnh. Tại thời điểm này, cơ thể sẽ tạo ra kháng thể immunoglobulin E làm kích hoạt những tế bào đặc biệt trong màng nhầy và đường thở của mắt giúp giải phóng các chất làm viêm, kể cả histamine. Khi đã giải phóng histamine sẽ xuất hiện tình trạng đau mắt đỏ.
-
Nhiễm virus: Đa phần đau mắt đỏ là do adenovirus gây nên. Bên cạnh đó còn có virus Corona, simplex virus và varicella-zoster virus.
-
Hóa chất dính vào mắt: Có thể do dầu gội, mỹ phẩm, khói, clo có trong hồ bơi dính vào mắt khiến mắt bị đỏ. Hoặc có thể trong quá trình vệ sinh mắt để làm sạch hóa chất có thể khiến mắt đỏ và bị kích ứng.
-
Sử dụng kính áp tròng: Có thể do vệ sinh không đúng cách và để trực tiếp lên mắt sẽ làm mắt bị viêm. Khi bị đau mắt đỏ mà đeo kính áp tròng thường xuyên sẽ làm tình trạng nhiễm trùng trở nặng hơn và có thể dẫn đến mù lòa.
-
Tiếp xúc trực tiếp với người đang bị mắt đỏ: Cần rửa tay sạch sẽ thường xuyên, không được chạm vào mắt nếu chưa vệ sinh tay, vì rất có thể sẽ ẩn chứa nhiều vi khuẩn, tác nhân gây đau mắt đỏ.
4.Con đường lây bệnh đau mắt đỏ
Bệnh đau mắt thông thường lây qua :
- Tiếp xúc gần như bắt tay, chạm với người bị nhậm mắt (đau mắt đỏ). Khi đó, virus và vi khuẩn di chuyển từ tay người bệnh sang tay bạn và chạm vào mắt.
- Việc chạm vào các bề mặt bị nhiễm khuẩn hoặc virus sau đó chạm vào mắt.
- Dùng đồ trang điểm mắt cũ hoặc dùng chung đồ trang điểm nhiễm vi khuẩn hoặc virus.
- Quan hệ tình dục, bệnh đau mắt đỏ do bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) lây lan khi bạn chạm vào tinh dịch hoặc dịch âm đạo bị nhiễm trùng và sau đó chạm vào mắt.
5.Triệu chứng đau mắt đỏ (viêm kết mạc)
- Đỏ mắt: đây là triệu chứng đau mắt đỏ điển hình. Bệnh nếu được điều trị kịp thời sẽ ít gây biến chứng nghiêm trọng làm tổn thương mắt hay ảnh hưởng đến thị lực.
- Ngứa hoặc cộm ở mắt: người bệnh sẽ cảm thấy ngứa, nóng rát hoặc khó chịu ở mắt như có vật gì kẹt bên trong mắt. Các triệu chứng bắt đầu ở một mắt và vài ngày sau sẽ lan sang mắt còn lại.
- Tiết nhiều dịch ở mắt: nước mắt chảy nhiều thường thấy ở người bị đau mắt đỏ do virus hoặc dị ứng. Đau mắt đỏ do vi khuẩn sẽ tiết dịch mủ màu vàng xanh.
- Nhạy cảm với ánh sáng: người bệnh có thể nhạy cảm nhẹ với ánh sáng. Hơn nữa, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng nghiêm trọng như đau mắt dữ dội, suy giảm thị lực, nhạy cảm với ánh sáng,… có thể do nhiễm trùng nặng, lan ra ngoài kết mạc và viêm bên trong mắt. Nếu người bệnh thấy xuất hiện những triệu chứng này, hãy gặp bác sĩ để điều trị kịp thời.
- Đóng màng, ghèn sau khi thức dậy: mắt tiết dịch và tích tụ lúc ngủ khiến hai mí dính nhau khi thức dậy.
- Chảy nước mắt: người bệnh thường chảy nhiều nước mắt hơn nếu đau mắt đỏ do virus hoặc dị ứng.
6.Những biến chứng của bệnh đau mắt đỏ
Viêm kết mạc thường lành tính, ít gây biến chứng. Tuy nhiên, nếu người bệnh chủ quan không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ảnh hưởng đến giác mạc làm giảm thị lực. Hơn nữa, đau mắt đỏ có thể gây ra một số biến chứng khác nếu bệnh kéo dài hoặc điều trị không đúng cách. Với trẻ em và người lớn, bệnh gây viêm, loét giác mạc và thậm chí dẫn đến mù lòa.
Vì vậy, người bệnh hãy đến bác sĩ chuyên khoa Mắt ngay khi có dấu hiệu đau mắt đỏ hoặc các triệu chứng bất thường khác như mắt bị đỏ, đau, nhức, cộm,… để được chẩn đoán sớm và thực hiện một số biện pháp phòng ngừa nhất định hạn chế tình trạng lây bệnh.
7.Bệnh đau mắt đỏ rất dễ nhầm lẫn so với một bệnh khác
Đau mắt đỏ rất dễ nhầm lẫn một số bệnh về mắt khác, cụ thể:
- Đau mắt đỏ (nhậm mắt) là tình trạng viêm lớp lót bên trong mí mắt và lớp phủ bên ngoài mắt. Bệnh do virus, vi khuẩn, chất gây dị ứng và các nguyên nhân khác. Hơn nữa, đau mắt đỏ không gây nổi mụn ở mí mắt hoặc xung quanh mắt.
- Lẹo mắt là vết sưng đỏ, đau đớn hình thành trên hoặc bên trong mí mắt gần mép lông mi. Bệnh do nhiễm trùng ở tuyến dầu trên mí mắt gây ra.
- Viêm củng mạc: bệnh có triệu chứng như đau mắt, cơn đau truyền lên vùng trán, xoang và gò má. Tròng trắng có màu đỏ hồng hoặc đỏ tươi và có hạt gồ lên dưới khóe mắt.
- Viêm nội nhãn: mắt bị đỏ, đau nhức nhưng không tiết dịch nhầy (ghèn, gỉ mắt). Hơn nữa, mắt có thể sưng, sợ ánh sáng, nhìn mờ và cơ thể mệt mỏi, sốt, chán ăn và mất ngủ.
- Viêm loét giác mạc: mắt người bệnh thường cảm thấy cộm, chảy nhiều nước, nhìn mờ và thức dậy khó mở mắt.
Lẹo mắt Viêm củng mạc
Viêm nội nhãn Viêm loét giác mạc
8.Khi nào bạn cần gặp bác sĩ
Nếu người bệnh đau mắt đỏ nếu gặp một số tình trạng như:
- Đau mắt.
- Cảm giác vật gì đó kẹt trong mắt.
- Mờ mắt.
- Nhạy cảm với ánh sáng.
- Có nhiều chất dịch màu vàng hoặc xanh chảy ra từ mắt, đặc biệt mí mắt dính nhau vào mỗi buổi sáng lúc thức dậy. [5]
- Sốt, ớn lạnh.
9.Phương pháp điều trị đau mắt đỏ
-
Điều trị mắt đỏ do vi khuẩn: Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh ở dạng thuốc nhỏ mắt, thuốc mỡ hoặc viên.
-
Điều trị mắt đỏ do kích ứng: Nếu có vật thể bay vào mắt, cần rửa mắt ngay với nước ấm trong 5 phút. Hạn chế tiếp xúc với các chất gây kích ứng. Mắt sẽ dần hồi phục trong 4 tiếng sau khi vệ sinh.
-
Điều trị mắt đỏ do nhiễm trùng qua đường tình dục: Với nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn như người bệnh do vi khuẩn được kê đơn bằng thuốc kháng sinh, người bệnh do virus được điều trị bằng thuốc kháng virus. Đối với em bé sơ sinh, đau mắt đỏ nặng sẽ làm giảm thị lực. Còn phụ nữ đang mang thai, em bé sẽ có nguy cơ nhiễm khuẩn trong khi sinh. Do vậy, cần dùng thuốc mỡ kháng sinh bôi lên mắt trẻ để ngăn ngừa việc đau mắt đỏ diễn ra.
-
Điều trị mắt đỏ do bệnh tự miễn: Khi bác sĩ chữa được bệnh tiềm ẩn bên trong cơ thể thì cũng có khả năng chữa được bị nhậm mắt. Người bệnh có thể hỏi, tham khảo bác sĩ cách chăm sóc, kiểm soát, phòng tránh những triệu chứng của đau mắt đỏ để có thể phục hồi hiệu quả hơn.
-
Chữa đau mắt đỏ do dị ứng: Sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa kháng sinh histamine, chống viêm steroid hay thuốc thông mũi.
10.Bị đau mắt đỏ nên ăn gì ,kiêng gì ?
Người bị đau mắt đỏ cần có chế độ ăn uống dinh dưỡng hợp lý để tăng sức đề kháng cho đôi mắt, nhanh hồi phục và ngăn biến chứng xấu do bệnh gây ra. Một số thực phẩm giàu vitamin nên ăn, gồm:
- Vitamin A: cá, gan động vật, bí ngô, khoai lang, rau màu xanh đậm, ớt chuông xanh, cà chua, các sản phẩm từ sữa,…
- Vitamin B: trứng, thịt gà, cá hồi, gan động vật, bông cải xanh, nấm, các loại đậu, hat,…
- Vitamin C: dâu tây, ổi, cam, xoài, kiwi, đu đủ, ớt chuông, cải xanh,…
- Vitamin K: trứng, dưa chuột, cà rốt, măng, cần tây, bông cải xanh, rau xà lách
Thực phẩm nên kiêng
- Món ăn có mùi tanh: cá mè, tôm, cua, ốc,…
- Thức uống chứa chất kích thích: cà phê, rượu, bia, nước uống có gas,…
- Món ăn có tính nóng: thịt dê, ớt, tỏi,…
- Một số thực phẩm khác như: rau muống, mỡ động vật,…
11.Phòng ngừa bệnh đau mắt đỏ
-
Vệ sinh tay thường xuyên: Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước ấm.
-
Hạn chế đưa tay lên mắt: Tuyệt đối không dùng tay chạm lên mắt khi đang bị viêm, thay vào đó sử dụng khăn giấy hoặc bông lâu nhẹ bên ngoài.
-
Dùng khăn sạch và không được dùng chung khăn: Để khăn tắm ở nơi sạch sẽ, không cho người khác dùng chung khăn, nhất là người đang bị đau mắt đỏ.
-
Thay vỏ gối: Cần thay ga trải giường, vỏ gối của người đang bị mắt đỏ bằng nước nóng hoặc chất tẩy rửa để diệt khuẩn.
-
Không dùng chung mỹ phẩm: Tuyệt đối không được dùng chung mỹ phẩm với người đang bị mắt đỏ để hạn chế việc lây nhiễm. Bên cạnh đó, cần loại bỏ những mỹ phẩm mắt quá cũ vì trong đó có thể ẩn chứa những virus, vi khuẩn gây ra bệnh đau mắt đỏ.